سنسور گاز یا آشکار ساز گاز، نوعی از سنسورهای شیمیایی است که میزان غلظت گاز را در اطرافشان اندازهگیری میکنند. سنسورهای گاز برای اندازهگیری غلظت یک گاز، با آن وارد واکنش میشوند. سنسورهای گاز در صنایع مختلفی، از پزشکی تا هوافضا، کاربرد دارند. تکنولوژیهای مختلفی مانند نیمهرساناها، اکسیداسیون، کاتالیستها، مادون قرمز و …، برای اندازهگیری غلظت گاز استفاده میشود.
انواع سنسور گاز
سنسورهای گاز مقاومتی
سنسورهای گاز مبتنی بر صوت
سنسورهای گاز نوری
سنسورهای گاز الکترومکانیکی
سنسورهای گاز مبتنی بر اکسید فلز
سنسورهای گاز مبتنی بر اکسید فلز:
اجزای این سنسورها سورس، درین و گیت هستند. گیت این سنسورها (عمدتا از پلاتین یا پالادیوم ساخته میشود)، به عنوان المان حساس به گاز عمل میکند و با تغییر تابع کار فلز و نیمه رسانا، جریان حاملهای درین-سورس را تغییر میدهد. این سنسورها به خاطر ارزانی و اندازه کوچک استفاده فراوانی دارند و عمدتا در تشخیص گاز هیدروژن از آنها استفاده میشود.
سنسورهای گاز مقاومتی:
در سنسورهای گاز مقاومتی، لایه حساس از مواد مختلفی مانند اکسیدهای فلز نیمرسانا، کامپوزیتها، نانو تیوبهای کربنی، پلیمر و…، ساخته میشود. اساس کار آنها به این صورت است که با قرار گرفتن در معرض گاز مورد نظر، مقاومتشان تغییر میکند. سنسورهای پلیمری حساسیت بالا ولی عمر کمی دارند. به همین خاطر استفادههای محدودی دارند اما سنسورهای مقاومتی اکسید فلزی، ارزان، با دوام و دارای حساسیت مناسب هستند. اما به خاطر دمای کاری بالا و انتخابپذیری کم ( نسبت به گازهای محدودی حساس هستند)، استفاده فراوانی ندارند.