خازن (Capacitor) یک قطعه الکترونیکی است که انرژی یا بار الکتریکی را ذخیره می‌کند.
خازن یک قطعه الکترونیکی است که انرژی یا بار الکتریکی را ذخیره می‌کند. خازن به صورت مختصر cap نامیده می‌شود. نماد الکترونیکی خازن حرف C و واحد اندازه‌گیری اش هم فاراد (F) است. می‌توانید خازن را یک باتری با ظرفیت کم در نظر بگیرید؛ همچون باتری، خازن می تواند شارژ و دشارژ شود. برخلاف مقاومت، خازن انرژی را هدر نمی‌دهد؛ بلکه انرژی را به شکل میدان الکترواستاتیک بین دو صفحه‌ی خود ذخیره می‌کند.
ساختار خازن
خازن‌ها دارای دو صفحه رسانای الکتریکی هستند که توسط یک ماده عایق (نارسانا) از یکدیگر جدا شده‌اند و روی این دو صفحه‌ی خود که به موازات هم قرار گرفته‌اند، به صورت مجزا بارهای الکتریکی مثبت و منفی را نگه می‌دارند.
خازن‌های موجود در بازار شکل‌های متنوعی دارند اما در حالت کلی تمامی آنها دارای دو رسانای الکتریکی (صفحه‌ها) که توسط یک دی‌الکتریک (همان عایق) از هم جدا شده‌اند، هستند. رساناها می‌توانند لایه‌های نازک فلزی، دیسک یا فویل آلمینیومی و … باشند. نقش دی‌الکتریک «همان عایق یا نارسانا»، بالا بردن ظرفیت شارژ خازن می‌باشد. دی‌الکتریک می تواند شیشه، سرامیک، لایه پلاستیکی، هوا، کاغذ، میکا (نوعی سیلیسات) و … باشد.
خازن‌ها به عنوان قسمتی از مدارهای الکتریکی، در بسیاری از ابزارآلات الکتریکی معمول مورد استفاده قرار می‌گیرند.
نماد خازن در مدار
شکل‌هایی که در شماتیک مدارها برای خازن وجود دارند:
مثال خازن
با اتصال یک خازن به صورت موازی با یک مقاومت و یک LED، خازن می‌تواند انرژی را ذخیره کرده و پس از قطع شدن باتری (توسط کلید) از این انرژی استفاده کند. این باعث می‌شود که LED نور خود را به آرامی از دست بدهد.
در شکل زیر، مداری که شرح دادیم قابل مشاهده است. برای اینکه در این مدار بتوانید این اثر را به خوبی مشاهده کنید، به یک خازن، با مقدار حداقلی 1000 میکروفاراد نیاز دارید.
انواع خازن
انواع مختلفی از خازن‌ها ساخته شده‌است که شکل، ماده سازنده و نوع ساخت آنها با همدیگر تفاوت دارد. خازن‌ها بر اساس ماده دی‌الکتریکی که در آنها به‌کار‌رفته، طبقه‌بندی می‌شوند.
3 نوع رایج خازن‌ها:
- خازن الکترولیت
- خازن میکا
- خازن سرامیکی
پیشنهاد می‌کنیم بعد از مطالعه‌ی کامل تمامی بخش‌های هندبوک قطعه شناسی، مقاله‌های بخش مفاهیم پایه الکترونیک ردرونیک (به دلیل تخصصی بودن مقالات این بخش) را بخوانید:
