یک سنسور شعله، حضور شعله یا آتش را تشخیص می‌دهد
در محیط‌های خطرناک و پر از مواد قابل اشتعال باید از سنسور شعله یا آتش (Flame Sensor) برای به حداقل رساندن خطر آتش‌سوزی استفاده شود. انواع مختلفی از سنسورهای آتش وجود دارند. برخی از آن ها مجهز به آلارم یا بوق می‌باشند. در حالیکه برخی دیگر یک سیستم اطفای حریق را راه‌اندازی می‌کنند یا خط سوخت قابل اشتعال یا انفجار را قطع می‌کنند. در بین سنسورهای آتش، سنسورهای ماورابنفش، سنسورهای آرایه‌ای IR، سنسورهای مادون قرمز و دتکتور IR3 کاربرد فراوانی دارند.
در محیط‌های مخاطره آمیز مانند سایت‌های پتروشیمی، عدم تشخیص نشت گاز ممکن است منجر به آتش‌سوزی یا انفجار شود. به هر حال گاهی ممکن است آلارم به اشتباه به صدا دربیاید و برای این مشکل باید تمهیداتی را اندیشید.
انواع سنسور تشخیص شعله
سنسور شعله یا آتش ماورای بنفش
طول موج امواج فرابنفش کمتر از 300nm می باشد. در عرض 3 الی 4 میلی ثانیه سنسورهای آتش ماورا بنفش می‌توانند انفجار و شعله های آتش را از طریق اندازه‌گیری میزان تششعات جو (در لحظه‌ی احتراق تششعاتی در محیط اطراف ساطع می‌شود.) تشخیص دهند. متاسفانه آلارم های غلط در این روش بسیار شایع می‌باشد چرا که منابع UV زیادی ممکن است در محیط وجود داشته باشند. به عنوان مثال، نور خورشید، قوس الکتریکی حاصل از جوشکاری و … که می‌توانند باعث تحریک سنسور شوند. برای غلبه بر این مشکل این نوع از سنسورها مجهز به یک سیستم تاخیز زمانی داخلی می‌باشند.
سنسور آتش آرایه‌ای IR
این سنسورها که به سنسورهای بصری آتش (Visual Flame Detector) نیز معروف هستند، حضور شعله‌های آتش را از طریق تششعات IR تشخیص می‌دهند و مجهز به آرایه‌ای پیکسلی که از یک CCD تشکیل شده می‌باشند.
سنسور آتش مادون قرمز
هنگامی که انفجار رخ می‌دهد، گازهای داغ از خود پرتوهای فروسرخ ساطع می کنند که می‌توان این گازها را به وسیله یک دوربین عکس برداری حرارتی آنالیز کرد. سنسورهای آتش فروسرخ خطای بالایی دارند و به همین دلیل از یک سیستم تاخیر زمانی داخلی استفاده می‌کنند.
سنسورهای آتش IR3
اکثر سنسورهای آتش IR3 طوری طراحی شده اند تا تششعات پس زمینه را نادیده بگیرند. این دستگاه‌ها تنها برخی از المان‌های تششع را اندازه‌گیری می‌کنند. بنابراین، سنسورهای IR3 نسبت به سنسورهای مادون قرمز و فرابنفش دچار خطای کمتری می‌شوند.
دیگر سنسورهای شعله پرکاربرد شامل دتکتورهای آتش جریان یونیزه کننده و سنسورهای ترموکوپل دار می‌شوند. از سیستم‌های تشخیص شعله جریان یونیزه کننده در فرایندهای صنعتی بزرگ استفاده می‌شود و این سنسورها غالبا به سیستم کنترل شعله متصل می‌شوند. سیستم‌های تشخیص شعله ترموکوپل دار نیز در کوره‌های گازی و سیستم‌های گرمایشی کاربرد دارد.
چرا و کجا از سنسورهای تشخیص شعله استفاده می‌شود؟
از سنسورهای تشخیص دهنده شعله و آتش در محیط‌های مخاطره آمیز مانند ایستگاه‌های هیدورژن، سیستم‌های گرمایش صنعتی و سیستم‌های خشک‌کننده، توربین‌های گاز صنعتی، سیستم‌های گرمایش خانگی و دستگاه‌های پخت و پزی که با گاز کار می‌کنند، استفاده می‌شود. هدف ابتدایی این سیستم‌ها به حداقل رساندن خطرات انفجار و آتش‌سوزی می‌باشد. معمولا یک سنسور آتش پاسخ سریع‌تری نسبت به سنسور دود یا گرما دارد.
