از پارامترهای بسیار مهم در سنسورها، مفاهیم دقت (Precision) و درستی یا صحت (Accuracy) در اندازهگیری هستند. دقت یک وسیله اندازهگیری، در واقع میزان نزدیک بودن مقادیر اندازه گیری شده با مقدار واقعی (True Value) است. بطور مثال وسیله ای که خروجی را با تعداد اعشار بیشتر نمایش دهد دارای دقت بالاتری است. اما درستی یا صحت، میزان نزدیکی مقادیر اندازه گیری شده با یکدیگر را بیان میکند. به عبارت دیگر، دقت، تفاوت بین مقدار اندازهگیری شده و مقدار واقعی را توصیف میکند، در حالی که درستی یا صحت، تغییرات دیتاهایی را که هنگام اندازهگیری مکرر یک متغیر، با همان دستگاه مشاهده میکنید، توصیف میکند.
توجه به این نکته ضروری است که سیستمهای اندازهگیری ممکن است در هر دو زمینهی دقت و درستی دارای مشکل باشند. به کمک یک تخته دارت، تفاوت این دو مفهوم در حالتهای مختلف را تصویر میکنیم :
عدم دقت سنسور چیست ؟
یک سنسور جابجایی خطی را در نظر بگیرید که در حالت ایدهآل باید 1 میلیولت (1mV) به ازای هر 1 میلیمتر (1mm) جابجایی تولید کند. یعنی تابع انتقال آن، یک خط با شیب (slope) b=1mV/mm است. با این حال، در آزمایش، یک جابجایی s=10mm خروجی S=10.5Mv تولید میکند.
با تبدیل این عدد به مقدار جابجایی، با استفاده از تابع انتقال معکوس میتوانیم محاسبه کنیم؛ که جابجایی برابر با sx=S/b=10.5mm است و sx-s=0.5mm بیشتر از مقدار واقعی است. این 0.5 میلیمتر اضافی، یک انحراف (deviation) در اندازهگیری یا خطا است. بنابراین، در یک محدودهی 10 میلیمتری، عدم دقت (Inaccuracy) مطلق سنسور برابر با 0.5 میلیمتر است یا بهطور نسبی، عدم دقت برابر با %5 = %100 × (0.5mm/10mm) است. اگر این آزمایش را بارها و بارها، بدون هیچ خطای تصادفی تکرار کنیم و هربار، که خطای 0.5 میلیمتری را مشاهده کنیم؛ ممکن است، بگوییم که سنسور دارای عدم دقت سیستماتیک 0.5 میلیمتری در یک محدودهی (Span) 10 میلیمتری است. بهطور طبیعی، یک جز تصادفی، همیشه وجود دارد؛ بنابراین، خطای سیستماتیک ممکن است بهعنوان میانگین یا مقدار متوسط چندین خطا، نشان دادهشود.
منبع :
2016 .Jacob Fraden. Handbook of Modern Sensors: Physics, Designs, and Applications
1 دیدگاه در “دقت و درستی سنسور”
متن خوب و مفیدی هست، منتها فکر می کنم اگر ترجمه دو لغت accuracy و precision را با یکدیگر عوض کنید، معنای درست تری داشته باشد. یعنی accuracy به معنای درستی و نزدیکی به مقدار واقعی و precision به معنای دقت